W kraterach wulkanu Kelimutu (wyspa Flores) powstały trzy magiczne jeziora. Magiczne, gdyż zmieniają co pewien czas kolor. Dziś dwa z nich są wściekle turkusowe zaś jedno ciemnogranatowe. Dawniej bywały błękitne, czerwone, brązowe. W jeziorach mieszkają dusze zmarłych. W jednym dusze młodych, w drugim starych a w trzecim-nawiedzonych i szamanow. Nie można podchodzić zbyt blisko do krawędzi krateru, bo mogą wciągnąć...












(wioska pod wulkanem)

Znowu jesteśmy tylko we dwoje. Ostatnie chwile w Azji.

Wyspa Flores. Otoczona wulkanami miejscowość Bajawa na wysokości 1100 m n.p.m. to dobry punkt wypadowy do okolicznych wiosek. A że pożegnanie Azji nie może się odbyć bez Hondy, organizujemy sobie motorek.


(bazar w Bajwie)


(drugie śniadanie w Bajawie)


(bazar w okolicy Bajawy)


(okolice Bajawy)


(oklice Bajawy)

Wokół Bajawy są gorące źródła. Wyglądają fantastycznie: gorąca, woda tworzy wartkie potoki i turkusowe, naturalne baseny, jednak temperatura powietrza jest niestety zbyt wysoka, żeby czerpać z takiej kąpieli większą przyjemność.


(źródła nr 1)


(źródła nr 1)


(źródła nr 2)


(źródła nr 2)

Jedziemy, przed nami wioska Wogo, w zasadzie swoista komuna. W dwóch rzędach rozstawione bambusowe, kryte słomą domy, pomiędzy nimi rozciąga się coś na kształt dziedzińca. Nieśmiało rozglądamy się. Podchodzi do nas młoda dziewczyna i w przyzwoitej angielszczyźnie proponuje, że nas oprowadzi (zna angielski, bo kiedyś pracowała w hotelu w nadmorskiej miejscowości). Dziś jest dzień wyjątkowy: wszyscy mieszkańcy, a także ludzie z okolicy zgromadzili się, żeby pomóc w układaniu dachu jednej z chałup. Przy takiej okazji musi być impreza. Bije się świniaki, kobiety przygotowują wieczorną ucztę dla pracujących.

Zasiadamy w jednym z domów, sączymy kawę, dziewczyna opowiada. W wiosce mieszka dziewiętnaście rodzin. Zasada jest taka, że po ślubie mężczyzna przenosi się do wsi żony. Większość mieszkańców to chrześcijanie, ale nowa religia płynnie przeplata się z tradycyjnymi wierzeniami. Na dziedzińcu stoją porozstawiane słomiane budowle przypominające wiaty, których zadaniem jest upamiętnienie przodków. Wiaty okrągłe ku czci mężczyzny i kwadratowe ku czci kobiety.
-"A te noże, które nosi każdy facet?"
-"To są tradycyjne parangi. Służą do wszystkiego: pracy w polu, budowy domu, zarżnięcia zwierzaka."
-"A skąd je bierzecie?" Bartkowi oczy się świecą do stalowego cacka.
-"Wyrabiamy w wiosce."
-"A macie ich więcej?"
Wołają kowala. Nie ma akurat wolnych egzemplarzy, ale jak chcemy, to może nam sprzedać swój i zrobi sobie nowy. Wykonanie noża trwa około tygodnia. Dobijamy targu.

Idziemy na spacer do dawnej siedziby wioski. Po drodze oglądamy, jak rośnie kawa, cynamon, trawa cytrynowa, wanilia. W miejscu, gdzie kiedyś mieściła się wioska, pozostały kamienne ceremonialne stoły, gdyż były zbyt ciężkie, żeby przenieść je do nowej siedziby. A skąd się tam w ogóle wzięły? Legenda głosi, że przeniósł je z jeszcze dawniejszej osady najsilniejszy człowiek. Po takim wysiłku dłuuugo ucztował, zabito dla niego wiele świniaków...Wieśniacy do dziś przychodzą składać ofiary duchom na kamiennych stołach. A co na to katoliccy księża? Akceptują to, czasami nawet sami uczestniczą w ceremoniach, a bywa, że i kropidłem przelecą...

Wiemy, że do wsi - mimo jej autentycznej tradycyjności - zaglądają turyści, więc pytamy, w jaki sposób przyjęto dziękować za gościnę i poświęcony czas. Otóż mają zeszyt, do którego możemy się wpisać i złożyć donację - zwykle 10 000 rupi (1 USD). Ale jeśli chcemy dać więcej, to by kupili papierosy dla mężczyzn pracujących przy budowie dachu...Jasno i uczciwie. Nie ma żadnego naciągania, naganiania. Nikt nie łapie nas za rękę krzycząc "photo", żeby za chwilę zażądać kilku dolarów. Dzieciaki wołają "helo", ale po tym nie następuje dodatek "give me". Nie wiemy, jak udało się to w taki sposób zorganizować, ale czapki z głów!


























(wiata męskiego przodka)






(kawa)


(megality z dawnej wioski)

Po trzech godzinach w wiosce ruszamy dalej. Tak jakoś wyszło, że zamiast jechać wyznaczoną trasą, jak zwykle zapuściliśmy się wgłąb okolicy. Droga tragiczna, ale z każdym kilometrem jest coraz piękniej a na twarzach miejscowych maluje się na nasz widok coraz większe zdumienie. Często to tu białas nie zagląda. Zatrzymanie się na chwilę oznacza zbiegowisko dzieciarni z całej okolicy. Mijamy jednozębe baby o demonicznie czerwonych, jakby umazanych krwią ustach od żucia betelu, mężczyzn przepasanych tradycyjnie tkanymi ikatami. Do Bajawy wracamy wieczorem ledwo żywi, ale z poczuciem, że zobaczyliśmy coś więcej. Przy kolacji opowiadamy, którędy jechaliśmy. Miejscowi robią wielkie oczy: od lat - odkąd zawaliła się droga - mało kto odwiedza tamte rejony. Dziwią się, że udało nam się w ogóle przejechać...

















Przez kolejne dni odwiedzamy jeszcze kilka pobliskich wiosek, ale nie znajdujemy już takiego klimatu, jak w Wogo. Albo miejscowości zostały pożarte przez cywilizację a blacha zastąpiła słomiane dachy, albo zamienione na martwe turystyczne skanseny. A wszystko to stało się zaledwie w ciągu ostatnich 10 lat...












(świątek z dachu)






(Teleranek)






(wiata dla przodkini)

W przerwie pomiędzy nurkami idziemy na warany. Bestie mają po 2-3 metry i miliony bakterii w paszczy: jak taki smok dziabnie to się rychło umiera na zakażenie. Zżerają się nawzajem. Potrafią biec 20 km/h i pływać. Ulubionym ich miejscem pobytu jest zaplecze kuchni przy wejściu do parku narodowego, gdzie warują niczym psiaki licząc na darmowy kąsek.












(bawół na warani obiad)




(młody waran-zwykle ucieka na drzewo żeby go mamusia i tatuś nie zeżarli..)

(skorpionfish)


(sola)


(skorpionfish)


(krokodilefish)


(skorpionfish)


(krewetki)

Część 2 - pod wodą:














(sashimi)


(pani murena)


(piesek Leszek)






(pani krewetka)


(jadowity wąż)


(pani murena raz jeszcze)


(decorated crab-2 cm, okłada się gąbką )




(skrzydlica)


(płaszczka)






(napoleon)




(babskie dyskusje...)


(a to dla odmiany Pani murena)


(krab)


(krab)




(cuttlefish)


(ślimak nagoskrzelny)


(to ja poznajecie mnie? )

Pora spektakularnie zakończyć sezon nurkowy. Legendy krążą o wyspach Flores i Komodo. Grzech nie spróbować. Fundujemy sobie tygodniowe safari nurkowe. Portfel cieńszy, ale było warto. Codziennie wykonujemy po 4 wspaniałe nury. Warunki wymagające, bo w tym miejscu spotykają się ocean Spokojny z Indyjskim, co powoduje silne prądy (just a liiiiittle bit of current ). Za to pełno rekinów, żółwi, mant, ławic małych i dużych, skorpionfish-y, frogfish-y, krokodalefish-y i innych stworów przedziwnych. Jazda bez trzymanki w prądzie 15 km/h daje po głowie...Kto nurkuje, niech tam jedzie...

Część.1 - nad wodą:








(plan nurkowania)

Pora na chwilę nicnierobienia i słodkiego obżarstwa, tak żeby krewetki same do ust wchodziły i ryby wskakiwały na patelnię, a Bintang lał się strumieniem.

W tym celu przenosimy się na wyspę Lombok, a dokłanie położoną obok niej maleńką Gili Gede.

Miał być raj na ziemi, a był skwierczący, upierdliwy i pazerny amerykański dziadyga (właściciel) z żoną muzułmanką, przechodzony "resort", brak słodkiej wody i jedzenia przez cały dzień (bo ramadan).













Za to we wsi na brzegu kręci się biznes. W okolicznych górach można znaleźć rudę złota. Lokalesi przynoszą małe gródki, wypalają je w piecu z beczki i sprzedają w kantorku.







Zmieniamy miejscówkę i przenosimy się kontynuować lenistwo w okolice Sengigi, gdzie Bartek nieoczekiwanie spotyka bliźniaka .

Na Jawie są wulkany. Wybieramy sobie taki najaktywniejszy i najgroźniejszy(Merapi). Zostawiamy motory we wsi pod wulkanem i robmy "WYPRAWĘ" na szczyt.

Księżycowo tam na górze. I dymi. I śmierdzi siarką. Lokalesi zbierają jej kawałki do torebki, żeby potem sprzedać, bo to podobno leczy skórne choroby...




































(witnamskie pepegi zdobywają kolejny szczyt)

Obiecali i słowa dotrzymali. Po przeszło rocznej przerwie przyjeżdżają do nas w odwiedziny Sandra i Michał. W Jogjakarcie (Jawa) pęka kilka Bintangów i Żołądkowa Gorzka...

Jak wreszcie doszliśmy do siebie, pożyczyliśmy 4 Hondy. Na pierwszy ogień poszły okoliczne świątynie: buddyjska Borobudur i hinduska Prambanan.
























(schoolbus)